Verdiepingsartikel – De bijnieren
Een verdiepingartikel geeft extra informatie over een bepaald onderwerp. Deze pagina gaat in op de bijnieren en waarvoor ze belangrijk zijn. Daarnaast gaat deze pagina in op de hormonen die een rol spelen bij zeldzame bijnieraandoeningen. Een verdiepingsartikel is te herkennen aan het icoon dat rechts is afgebeeld.
De bijnieren
Wat zijn bijnieren?
Bijnieren zijn kleine organen in het lichaam die belangrijke hormonen maken. Ieder mens heeft twee bijnieren, één linker en één rechter bijnier.
Waarom worden bijnieren zo genoemd?
De bijnieren zijn voor het eerst beschreven door Bartholomeo Eustachius in 1563. Hij bestudeerde en tekende het menselijk lichaam heel nauwkeurig. Tijdens zijn onderzoek vond hij twee kleine structuren in de buik. Hij noemde ze “klieren die rusten op de nieren” (Latijnse benaming: glandulae renis incumbentes). Hij wist toen nog niet wat de functie was van deze twee klieren. De bijnieren, zoals we ze nu noemen, zijn dus geen onderdeel van de nieren. Ze liggen er alleen maar in de buurt.
Waar bevinden zich de bijnieren in het lichaam en hoe zien ze eruit?
De bijnieren bevinden zich in de buik. Ze liggen als een soort kapje net boven de nieren. De rechter bijnier is driehoekig van vorm en ligt meestal iets lager dan de linker bijnier. De linker bijnier heeft de vorm van een halve maan. Een bijnier is ongeveer 30 mm breed, 50 mm lang en 10 mm dik. Dit is vergelijkbaar met het laatste kootje van je duim. Een bijnier weegt ongeveer 5 gram.
Hoe is de bijnier opgebouwd?
De bijnier bestaat uit twee delen: een buitenkant (schors of cortex) en een kern (merg of medulla). De bijnier bestaat voor negentig procent uit bijnierschors. De bijnierschors omsluit het bijniermerg volledig.
Wat doet de bijnierschors?
De bijnierschors (cortex) is op zijn beurt weer opgebouwd uit drie lagen. Die lagen noemen we reticularis, fasciculata en glomerulosa. In deze drie lagen worden verschillende hormonen gemaakt. Dit zijn cortisol, aldosteron en de androgenen.
Wat doet het bijniermerg?
Het bijniermerg produceert de hormonen adrenaline en noradrenaline. Adrenaline wordt vrijwel uitsluitend in de bijnier geproduceerd. Noradrenaline wordt vooral geproduceerd door het sympathische zenuwstelsel, een relatief klein deel is afkomstig uit de bijnier.
